قمه زنی و قرآن

حاج آقا قرائتی چگونه به قمه‏ زنی در یک شهر خاتمه داد؟

(بسم الله الرحمن الرحیم)

حجت الاسلام قرائتی در خاطره ای که مجله مبلغان، در شماره 39  فروردین 1382،منتشر شده است، از استدلال قرآنی جالبی که برای متقاعد کردن مردم یکی از شهرهای کشور برای خاتمه دادن به قمه زنی اینگونه سخن می گوید:

در یکی از شهرها با وجود توصیه‏های مبلغین بزرگوار مبنی بر پرهیز از قمه‎زنی، مردم به خاطر اعتقادات خود دست ‏برنمی‏داشتند. به ما گفتند به آنجا برویم و آنها را از این کار باز داریم . ایام ماه محرم بود و چون اعلام کرده بودند فلانی می‏آید و مردم ما را در تلویزیون دیده بودند، در مسجد جمع شدند.

وقتی وارد شدم گفتند: آقای قرائتی آمده‏ای برای قمه‎زنی بگویی. گفتم: شغل من چیست؟ گفتند: تو معلم قرآن هستی. گفتم: به عنوان معلم قرآن قبولم دارید؟ گفتند: بله قبولت داریم ولی حرف قمه نزنی، فقط قرآن بگو . من روی تخته نوشتم: «بسم الله الرحمن الرحیم - یا ایها الذین آمنوا لا تقولوا راعنا و قولوا انظرنا» (1)؛ «ای کسانی که ایمان آورده‏اید! "راعنا" نگویید، بلکه بگویید: "انظرنا".» و بعد توضیح دادم که: «یا ایها الذین آمنوا» یعنی: ای مؤمنین . «لا تقولوا راعنا و قولوا انظرنا» یعنی: راعنا نگویید بلکه انظرنا بگویید. راعنا نگویید یعنی چه؟ این قصه‏ای دارد و قصه‏اش این است که: پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله در حال سخنرانی بود، یک نفر از پای سخنرانی گفت: راعنا، یعنی مراعات ما را هم بکن . یعنی آرام‎تر صحبت کن یا به این طرف و آن طرف نگاه کن .

این کلمه راعنا مثل کوکو است که هم می‏شود آن را با سیب زمینی درست کرد و هم با سبزی. «راعنا» را هم می‏شود از ریشه «رعی‏» گرفت و هم از ریشه «رعن‏». اگر از «رعی‏» گرفته شود به معنای «مراعات ما را بکن‏» است، ولی اگر از ریشه «رعن‏» گرفته شود، رعونت ‏به معنای خر کردن است و «راعنا» یعنی «خرمان کن.»

وقتی که مسلمانان می‏گفتند «راعنا» هدفشان مقدس بود و معنای «مراعاتمان کن‏» را اراده می‏کردند، ولی یهودی‎ها از این کلمه استفاده کرده و گفتند: مسلمان‎ها به پیغمبرشان می‏گویند خرمان کن. در اینجا آیه نازل شد که: «یا ایها الذین آمنوا لا تقولوا راعنا و قولوا انظرنا»؛ «ای کسانی که ایمان آورده‏اید، "راعنا" نگویید بلکه "انظرنا" بگویید.» یعنی کلمه‏ای را که دشمن از آن سوء استفاده می‏کند به کار نبرید .

بعد از این که این آیه را تفسیر کردم، گفتم: شما که قمه می‏زنید هدفتان مقدس است و به عشق امام حسین علیه السلام این کار را می‏کنید، ولی تلویزیون کشورهای اروپایی این کار شما را دوازده مرتبه نشان داده و گفته است که شیعه‏ها دچار مرض خودآزاری هستند. دشمن از این کار شما چنین سوء استفاده می‏کند . این کار امروز شما مثل همان «راعنا» گفتن مسلمانان صدر اسلام است که دشمن از آن سوء استفاده می‏کرد و قرآن کریم با آیه مورد بحث‏ به مسلمانان آن روز و امروز هشدار می‏دهد که از هر کاری که دشمن از آن سوء استفاده می‏کند پرهیز کنید. پس چون امروز دشمنان از قمه‏زنی شما سوء استفاده می‏کنند، شما دیگر قمه نزنید. گفتند: حالا فهمیدیم و دیگر قمه نمی‏زنیم .

پس از این جلسه به تهران رفتیم و آن سال در آن شهر جز چند نفر کسی قمه نزد .

شبهه: 

افرادی که جواز بر قمه زنی در ملأ عام را فی نفسه تفسیر به رای میکنند، برای نظر خویش به حدیثی استناد کرده اند که در آن حضرت زینب سلام الله علیها به محض دیدن سر مبارک امام حسین علیه السلام ، سر خود را بر مهمل زدند و خون جاری شد. (ناسخ التواریخ ، ج 6 ، ص 54 و 55)

پس به همین خاطر ما نیز میتوانیم قمه بزنیم و لطمه زدن بر بدن ایرادی ندارد. همچنین عده ای میگویند که امام سجاد علیه السلام در آن روز نزد حضرت زینب سلام الله علیها بودند، و اگر ایشان مخالفتی با این امر داشتند حتما بیان میکردند.

پاسخ:

این مطلب برگرفته شده از کتابی بنام " نورالعین فی مشهد الحسین " می باشد که نویسنده آن مشخص نیست و تنها به ابراهیم بن محمد نیشابوری اسفراینی نسبت داده می شود که این شخص یک فرد سنی و پیرو مکتب شافعی بود 

همچنین بسیاری از علما این حدیث را بی اعتبار میدانند . چنانکه شیخ عباس قمی صاحب مفــاتیح الجنان بیان می کند که : نسبت سر شکستن به حضرت زینب بعید است چون ایشان عقیله بنی هاشم و صاحب مقام رضا و تسلیم است(منتهی الآمال ، ج 1 ، ص 75 ) وی سپس با استناد به کتابهای معتبر می نویسد که اصلاً محمل و هودجی در کار نبود تا ایشان سرش را به آن بکوبد .

همچنین آیت اله حاج میرزا محمد ارباب نیز در خصوص بی اعتبار بودن کتاب نورالعین و بی اساس بودن گفته های مسلم جصاص تاکید دارد(الاربعین الحسینیه ، میرزا محمد ارباب ، چاپ اسوه ، ص 232)َ

قمه زنها بخوانند...

قمه میزنند به تأسی از

سرشکسته ابا عبدالله(ع)

روی خارراه میروند به تاسی از 

طفلان خاندان حسین(ع) در عصر عاشورا...

خب پس بیزحمت دستانتان را هم

 قطع کنید به تاسی از

ب

اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم

اقیانوس قرآن

 

داستان شماره ی 3

اقیانوس لذت و معرفت

خانم حیدری (استاد قرآن): بچها! وقتی قرآن میخونید، چه حسی دارید؟ حس

 می کنید کتاب داستان میخونید؟ یا یه کتاب قانون؟یا چی؟

مریم: خب قرآن کتاب دینی ماست و برای همه ی امت اسلام هست. منم یکی از اونا. خوندنشم ثواب داره؛ پس می خونیم دور هم.

زینب: منم با مریم موافقم به اضافه ی این که، موقع قرآن خوندن، خیلی حس خوبی دارم و حس میکنم چقدر خدا دوستم داشته و چقدر برام اهمیت قائل بوده، که به حجم قرآن با من سخن گفته!

زهرا: وقتی یک نفرو دوس داری و حرفاش برات مهمه، دوس داری برات حرف بزنه. کار نداری داره ازت تعریف میکنه یا ازت شاکیه! کار نداری اصلا چی میگه! ولی از نشستن پای صحبت او لذت میبری. حالا چه برسه که بدونی او هم عاشق شماست و خیلی براش مهمی و او هم به لذتی که شما میبری واقف و بیناست. معبود یکتاست و مالک تمام دنیاست.

فاطمه: وقتی قرآن با صوت زیبا خونده میشه، و من هم معنی اون آیات رو بلد باشم، خیلی لذت میبرم. فارغ از ثواب زیادش، یجوری استراحت و دوری از دنیای پر جذبه هست. انگار چند لحظه دنیا و همه ی چیزای توش، همه ی آدما و قشنگیاش فراموشم میشه.

زهرا: وقتی خوتو تو قرآن و معانیش و لذتی که از حرف زدن با حضرت دوست میبری، غرق میکنی حس می کنی موقعیت مکان و زمان رو فراموش کردی.

خانم حیدری: یکی از مفسرین قرآن میگه : قرآن مثل یه اقیانوسه که هرکسی هرچقدر که بخواد ازش بهره میبره. یکی تشنه س میاد با آب گوارای قرآن، رفع تشنگی میکنه. یکی آلودس، میاد با زلالی آب قرآن خودشو پاک می کنه. بعضیا از نسیم لب اقیانوس قرآن، لذت میبرن. بعضیا دستاشو میکنن تو آب و از خنکیش لذت میبرن. حتی یه عده پاچه ی شلوارشونو میزنن بالا و تو آب کنار ساحل راه میرن و از هوای خوب، و خنکی و لذت اون استفاده میکنن. بعضیا ازش ماهیگیری میکنن و...

فاطمه: و خوشبحال اونایی که میرن جاهای عمیق اقیانوس شنا میکنن. کسایی که بیشترین لذت رو از قرآن میبرن و غرق مفاهیم و معانی بالاش میشن..

مریم: و چقدر زیادن آدم هایی که لب اقیانوس خنک و گوارا و زلالی مثل قرآن، از تشنگی جون میدن؛ چون نرفتن سراغش! دوای همه ی دردها و راه رسیدن به همه ی خواسته های ما تو قرآن هست؛ اما خیلیا قران رو نمیبینن و از کنارش به سادگی رد میشن. غرق مشکلات مادی و معنوین اما تشنه، لب آب از دنیا میرن.

یار در خانه و ما گرد جهان می گردیم

آب در کوزه و ما تشنه لبان می گردی

زهرا: خیلی ناراحت کننده س ادمو میسوزونه که شاه کلید مشکلات، تو خونه ت باشه و حیرون آواره تو دنیا گم بشی.

فاطمه: نه تهنا تو همه ی کارامون از قرآن کمک نمیگیریم بلکه در حد یه کتاب معمولی هم معنیشو نمی خونیم. مثلا کتاب مقدسمونه!؟!

مریم: هر وقت میخوایم بریم سمتش، شیطون ملعون توجه مونو به چیز دیگه جلب میکنه و همه ی تلاشو میکنه از قرآن فاصله بگیریم و ما چه بد خر شیطون میشیم

خانم حیدری:

 وَ قالَ الرَّسُولُ یا رَبِّ إِنَّ قَوْمِی اتَّخَذُوا هذَا الْقُرْآنَ مَهْجُوراً (30 فرقان)

فرستاده خدا گوید: اى پروردگار من، همانا قوم من، این قرآن را متروک گذاشتند (و از درک معارف و عمل به آن اعراض نمودند)